Zakres i kryteria udzielanej pomocy

Pomoc społeczna jest instytucją polityki społecznej państwa, mającą na celu umożliwienie osobom i rodzinom przezwyciężanie trudnych sytuacji życiowych, których nie są one w stanie pokonać, wykorzystując własne uprawnienia, zasoby i możliwości (art.2.1. ustawy o pomocy społecznej z dnia 12 marca 2004 roku).
            Pomoc społeczna wspiera osoby i rodziny w wysiłkach zmierzających do zaspokojenia niezbędnych potrzeb i umożliwia im życie w warunkach odpowiadających godności człowieka (art.3.1. ustawy o pomocy społecznej z dnia 12 marca 2004 roku).

Pomoc społeczna przysługuje:

• Osobom posiadającym obywatelstwo polskie mającym miejsce zamieszkania i przybywającym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
• Cudzoziemcom mającym miejsce zamieszkania i przebywającym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej posiadającym zezwolenia na osiedlenie się, zgodę na pobyt tolerowany lub status uchodźcy nadany w rzeczpospolitej Polskiej;
• Obywatelom państw członkowskich Unii Europejskiej lub Europejskiego Obszaru Gospodarczego, przebywającym na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej, którzy uzyskali zezwolenie na pobyt;

Pomocy społecznej udziela się osobom i rodzinom, na zasadach określonych w ustawie o pomocy społecznej, w szczególności z powodu:

1. ubóstwa,
2. sieroctwa,
3. bezdomności,
4. bezrobocia,
5. niepełnosprawności,
6. długotrwałej lub ciężkiej choroby,
7. przemocy w rodzinie,
8. potrzeby ochrony ofiar handlu ludźmi,
9. potrzeby ochrony macierzyństwa lub wielodzietności,
10. bezradności w sprawach opiekuńczo – wychowawczych i prowadzenia gospodarstwa domowego, zwłaszcza w rodzinach niepełnych lub wielodzietnych,
11. trudności w integracji osób, które otrzymały w Rzeczypospolitej Polskiej status uchodźcy lub ochronę uzupełniającą,
12. trudności w przystosowaniu do życia po zwolnieniu z zakładu karnego,
13. alkoholizmu lub narkomanii,
14. zdarzenia losowego i sytuacji kryzysowej,
15. klęski żywiołowej lub ekologicznej.

Kryterium dochodowe

            Prawo do świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej przysługuje osobom i rodzinom w przypadku występowania jednej z powyższych okoliczności, a których miesięczny dochód na osobę w rodzinie nie przekracza kryterium dochodowego, określonego w art.8, ust.1 ustawy o pomocy społecznej.

Prawo do świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej przysługuje: ( od 01.01.2022 )

• osobie samotnie gospodarującej, której dochód nie przekracza kwoty (776 zł brutto) 701,00 zł. netto,
• osobie w rodzinie, w której dochód na osobę nie przekracza kwoty (600 zł brutto) 528,00 zł. netto,
  
  Czyli:
• dla rodziny dwuosobowej kryterium dochodowe wynosi 2 x 528,00 zł = 1 056,00 zł,
• dla rodziny trzyosobowej kryterium dochodowe wnosi 3 x 528,00 zł = 1 584,00 zł.

Do dochodów nie wlicza się:

• świadczeń w naturze,
• alimentów świadczonych przez osoby w rodzinie na rzecz innych osób,
• jednorazowych pieniężnych świadczeń socjalnych,
• składki na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne,
• świadczeń przysługujących osobom bezrobotnym z tytułu wykonywania prac społecznie użytecznych oraz zapomogi pieniężnej (zasiłku celowego).

FORMY POMOCY ŚWIADCZONEJ PRZEZ OŚRODEK POMOCY SPOŁECZNEJ
zgodnie z ustawą o pomocy społecznej

I. ŚWIADCZENIA PIENIĘŻNE:

• zasiłek stały,
• zasiłek okresowy,
• zasiłek celowy,
• specjalny zasiłek celowy.

II. ŚWIADCZENIA NIEPIENIĘŻNE:

• praca socjalna,
• składki na ubezpieczenie zdrowotne,
• pomoc rzeczowa,
• sprawienie pogrzebu,
• poradnictwo specjalistyczne,
• interwencja kryzysowa,
• schronienie, posiłek, niezbędne ubranie,
• usługi opiekuńcze i specjalistyczne usługi opiekuńcze w miejscu zamieszkania,
• pobyt w domu pomocy społecznej.

ŚWIADCZENIA RODZINNE

a) ZASIŁKI RODZINNE I DODATKI DO ZASIŁKÓW RODZINNYCH

– Dochód rodziny w przeliczeniu na osobę albo dochód osoby uczącej się nie powinien przekroczyć kwoty 674 zł.

– Jeżeli członkiem rodziny jest dziecko legitymujące się orzeczeniem o niepełnosprawności lub orzeczeniem o umiarkowanym albo o znacznym stopniu niepełnosprawności,  

  kryterium dochodowe wynosi 764 zł

Uwaga :

W przypadku gdy dochód rodziny przekracza kwotę, (kryterium dochodowego odpowiednio 674,00 lub 764,00), pomnożoną przez liczbę członków danej rodziny o kwotę nie wyższą niż łączna kwota zasiłków rodzinnych wraz z dodatkami przysługujących danej rodzinie w okresie zasiłkowym, na który jest ustalane prawo do tych świadczeń, zasiłek rodzinny wraz z dodatkami przysługuje w wysokości różnicy między łączną kwotą zasiłków rodzinnych wraz z dodatkami, a kwotą, o którą został przekroczony dochód rodziny.  ( zasada złotówka za złotówkę )

b ) ŚWIADCZENIA OPIEKUŃCZE

– ZASIŁEK PIELĘGNACYJNY – bez względu na wysokość dochodu

– ŚWIADCZENIE PIELĘGNACYJNE – bez względu na wysokość dochodu

– SPECJALNY ZASIŁEK OPIEKUŃCZY – łączny dochód rodziny osoby sprawującej opiekę oraz rodziny osoby wymagającej opieki w przeliczeniu na osobę nie przekracza kwoty kryterium dochodowego wynoszącego 764 zł

c ) JEDNORAZOWY ZASIŁEK Z TYTUŁU URODZENIA SIĘ DZIECKA – dochód na osobę w rodzinie nie większy niż 1922,- zł

d ) ŚWIADCZENIE RODZICIELSKIE – bez względu na dochód w rodzinie

3.  PROGRAM ” ZA ŻYCIEM ” – bez względu na dochód w rodzinie

6. STYPENDIUM SZKOLNE – dochód na osobę w rodzinie nie większy niż 600,00 zł

7. ŚWIADCZENIE Z FUNDUSZU ALIMENTACYJNEGO – dochód na osobę w rodzinie nie większy niż 900 zł

Uwaga : jeśli dochód rodziny w przeliczeniu na jednego jej członka przekracza kryterium dochodowe o kwotę nie wyższą niż kwota świadczenia z FA (co do zasady wynosi ona tyle co zasądzone alimenty, ale nie więcej niż 500 zł), to wtedy jego wysokość będzie ustalana jako różnica między pełną kwotą świadczenia a kwotą przekroczenia progu. W sytuacji, gdy wyliczona w ten sposób kwota będzie wynosić mniej niż 100 zł, wsparcie nie będzie w ogóle przyznawane.

8. DODATEK MIESZKANIOWY- jeżeli średni miesięczny dochód w przeliczeniu na członka gospodarstwa domowego, w okresie trzech miesięcy poprzedzających datę złożenia wniosku, nie przekracza 175% kwoty najniższej emerytury obowiązującej w dniu złożenia wniosku w gospodarstwie jednoosobowym (od 1.03.2020 r. jest to kwota 2100,00 zł) oraz 125% tej kwoty na osobę w gospodarstwie wieloosobowym (od 1.03.2020 r. jest to kwota 1500,00 zł).

9. DODATEK ENERGETYCZNY – Dla przyznania dodatku energetycznego nie ustalono odrębnych kryteriów dochodowych.
Kryteria odnośnie sytuacji materialnej wnioskodawcy konieczne do przyznania dodatku energetycznego są określone w przepisach dotyczących dodatku mieszkaniowego.

10. POSIŁEK W SZKOLE I W DOMU – dochód na osobę nie większy niż 150 % kryterium dochodowego obowiązującego w świadczeniach pieniężnych z pomocy społecznej tj.

            – w przypadku osoby samotnie gospodarującej – 1162,00 zł

            – w przypadku osoby w rodzinie – 900,00 zł

11. PROGRAM OPERACYJNY POMOC ŻYWNOŚCIOWA – dochód na osobę nie większy niż 220 % kryterium dochodowego obowiązującego w świadczeniach pieniężnych z pomocy społecznej tj.

            – w przypadku osoby samotnie gospodarującej – 1707,20 zł

            – w przypadku osoby w rodzinie – 1320,00 zł

Wymagane dokumenty

Dokumenty wymagane do ustalenia sytuacji osobistej, rodzinnej, dochodowej oraz majątkowej osoby (art.107, ust.5b ustawy z dnia 12 marca 2004 roku o pomocy społecznej [tekst jednolity Dz.U. z 2018 roku, poz.1508 z późniejszymi zmianami])
(art.59 ustawy z dnia 25 marca 2011 roku o ograniczaniu barier administracyjnych dla obywateli i przedsiębiorców)

1. dowodu osobistego lub innego dokumentu stwierdzającego tożsamość;
2. skróconego odpisu aktu urodzenia dziecka lub książeczki zdrowia dziecka;
3. dokumentów określających status cudzoziemca w Rzeczypospolitej Polskiej;
4. decyzji właściwego organu w sprawie renty, emerytury, świadczenia przedemerytalnego lub zasiłku przedemerytalnego, emerytury pomostowej, nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego, uposażenia w stanie spoczynku, renty strukturalnej oraz renty socjalnej;
5. orzeczenia komisji do spraw inwalidztwa i zatrudnienia wydanego przed dniem 1 września 1997 r., orzeczenia lekarza orzecznika o niezdolności do pracy, niezdolności do samodzielnej egzystencji, orzeczenia komisji lekarskiej;
6. orzeczenia o niepełnosprawności albo orzeczenia o stopniu niepełnosprawności;
7.  zaświadczenia albo oświadczenia o wysokości wynagrodzenia z tytułu zatrudnienia, zawierającego informacje o wysokości potrąconej zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych, składki na ubezpieczenie zdrowotne, składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe w części finansowanej przez ubezpieczonego oraz składki na ubezpieczenie chorobowe;
8. zaświadczenia albo oświadczenia o wysokości wynagrodzenia uzyskiwanego na podstawie umowy agencyjnej, umowy zlecenia, umowy o dzieło albo w okresie członkostwa w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub spółdzielni kółek rolniczych (usług rolniczych), zawierającego informacje o potrąconej zaliczce na podatek dochodowy od osób fizycznych, składki na ubezpieczenie zdrowotne, składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe w części finansowanej przez ubezpieczonego oraz składki na ubezpieczenie chorobowe;
9. zaświadczenia albo oświadczenia o okresie zatrudnienia, w tym o okresach, za które były opłacane składki na ubezpieczenia społeczne, oraz o okresach nieskładkowych;
10. dowodu otrzymania renty, emerytury, zasiłku przedemerytalnego lub świadczenia przedemerytalnego, emerytury pomostowej, nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego, uposażenia w stanie spoczynku, renty strukturalnej oraz renty socjalnej;
11. zaświadczenia urzędu gminy albo oświadczenia o powierzchni gospodarstwa rolnego w hektarach przeliczeniowych;

            Przyjmuje się, że z 1 ha przeliczeniowego uzyskuje się dochód miesięczny w wysokości:
            – 308 zł (wartość obowiązuje od 1 października 2018r.),

1. zaświadczenia albo oświadczenia o kontynuowaniu nauki w gimnazjum, szkole ponadgimnazjalnej, szkole ponadpodstawowej lub szkole wyższej;
2. decyzji starosty o uznaniu lub odmowie uznania za osobę bezrobotną, utracie statusu osoby bezrobotnej, o przyznaniu, odmowie przyznania, wstrzymaniu, wznowieniu wypłaty oraz utracie lub pozbawieniu prawa do zasiłku dla bezrobotnych, świadczenia szkoleniowego, stypendium, dodatku aktywizacyjnego albo oświadczenia o pozostawaniu w ewidencji bezrobotnych lub poszukujących pracy;
3. decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych o ustaleniu kapitału początkowego;
4. zaświadczenia albo oświadczenia o zobowiązaniu do opłacania składki na ubezpieczenie społeczne rolników;

            a)  dowodu opłacenia składki na ubezpieczenie społeczne rolników;

            b)  dowodu opłacenia składki na ubezpieczenie społeczne przez osoby prowadzące                          pozarolniczą działalność gospodarczą;

1. zaświadczenia albo oświadczenia o zadeklarowanej podstawie wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne osób prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą;
2. zaświadczenia, o których mowa w art. 8 ust. 7 i 8;
3. zaświadczenia albo oświadczenia o uzyskaniu dochodu, o którym mowa w art. 8 ust. 11 i 12;
4. decyzji organów przyznających świadczenia pieniężne;
5. oświadczenia o stanie majątkowym.

Tryb udzielania pomocy

Etap I – Zgłoszenie wniosku o pomoc

            Osoba ubiegająca się o pomoc jest zobowiązana do osobistego, pisemnego lub telefonicznego zgłoszenia się o pomoc do pracownika socjalnego (zgłoszenie może nastąpić z urzędu, może go dokonać przedstawiciel ustawowy lub inna osoba za zgodą ubiegającego się o pomoc).
            Ośrodek Pomocy Społecznej przyjmuje także wszelkie zgłoszenia od osób, instytucji i organizacji społecznych, dotyczące konieczności udzielania pomocy każdej osobie lub rodzinie na terenie gminy Nowy Dwór, znajdującej się w trudnej sytuacji życiowej i niezdolnej do samodzielnego zaspokajania potrzeb lub rozwiązywania trudnych sytuacji życiowych.

ETAP II – Sporządzenie wywiadu środowiskowego i planu pomocy

            Po dokonaniu przez pracownika socjalnego wstępnej oceny wniosku (w szczególności pod względem formalnym w celu ustalenia czy wniosek czyni zadość wymaganiom ustalonym w przepisach prawa).
            Rozeznanie przez pracownika socjalnego sytuacji materialnej, osobistej i rodzinnej osoby ubiegającej się o pomoc społeczną następuje na podstawie wywiadu środowiskowego, przeprowadzonego w miejscu zamieszkania klienta. Brak zgody na przeprowadzenie wywiadu jest równoznaczny z rezygnacją z pomocy społecznej.
            Jeżeli wniosek dotknięty jest brakami, które uniemożliwiają jego rozpoznanie, pracownik socjalny wzywa osobę ubiegającą się o świadczenie do usunięcia braków.
            Ustalenia pomiędzy pracownikiem socjalnym, a osobą ubiegającą się o pomoc mogą zostać zawarte w kontrakcie socjalnym. Osoby i rodziny korzystające z pomocy społecznej są zobowiązane do współudziału w rozwiązaniu ich trudnej sytuacji życiowej.
            Kontrakt socjalny to pisemna umowa, zawarta z osobą, która ubiega się o pomoc, określająca uprawnienia i zobowiązania stron umowy (klienta i pracownika socjalnego). Zawarcie kontraktu socjalnego ma na celu określenie zasad współdziałania w rozwiązywaniu problemów osoby lub rodziny, która znalazła się w trudnej sytuacji życiowej, z uwzględnieniem możliwości wykorzystania zasobów tej osoby oraz środowiska lokalnego. Odmowa zawarcia kontraktu socjalnego lub niedotrzymania jego postanowień może stanowić podstawę do odmowy przyznania świadczenia, uchylenia decyzji o przyznaniu świadczenia lub wstrzymanie świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej.

ETAP III – Sporządzenie decyzji i wydanie jej osobie ubiegającej się o pomoc społeczną.

            Świadczenia z pomocy społecznej przyznawane są w formie decyzji. Wszystkie decyzje o przyznaniu pomocy oraz odmowie przyznania pomocy, wydawane są w formie pisemnej. Wyjątek stanowią świadczenia w postaci pracy socjalnej, ponieważ pomoc ta udzielana jest bez konieczności wydawania decyzji. Stronom przysługuje prawo odwołania od decyzji, w ciągu 14 dni od daty jej otrzymania. Odwołania należy kierować na piśmie do Samorządowego Kolegium Odwoławczego, za pośrednictwem Ośrodka Pomocy Społecznej.